Pandeminin etkisiyle müşteri yönelimi son yıllarda iyiden iyiye gerçek dünyadan dijitale doğru kaymış durumdadır. Hal böyle olunca e-ticaret, işletmeler açısından değişen kullanıcı beklentilerine cevap vermek açısından en ideal seçenek niteliği taşır. Tabii satış süreçlerini dijital dünyaya taşımak isteyenlerin öncelikle “E-ticaret sitesi nasıl kurulur?” sorusunun cevabını bilmeleri gerekir. İşte adım adım bu soruya verilebilecek yanıtlar:
Hangi Ürünleri veya Servisleri Sunacağınızı Seçin
Bir e-ticaret sitesi kurulurken ilk olarak ne satılacağı üzerine düşünülmesi akıllıcadır. Tabii bu konuya yoğunlaşırken çoğu girişimcinin düştüğü bir hatadan kaçınılmalıdır. Yani popüler olan e-ticaret girişimlerinin satış istatistiklerine bakıp aynı bölgede ya da farklı coğrafyada benzer ürün ve hizmetleri sunma eğiliminden uzak durulmalıdır. Bunun yerine hizmet vermeyi düşündüğünüz pazarın benzersiz ürün veya hizmetlere yönelik gerçek ihtiyaçları araştırabilirsiniz.
Bazen benzersiz ürün/hizmet sunumu hedefi ile pazarın ihtiyaçları örtüşmeyebilir. Böyle bir durumda alınabilecek en mantıklı karar, hâlihazırdaki işi dijitale taşımaktan ibarettir. Örneğin, yapı malzemeleri satışı yaptığınız bir mağazanız varsa inşaat sektöründeki firmalara hitap edecek bir e-ticaret sitesi kurabilirsiniz.
Hedef Kitlenizin Özelliklerini ve Yönelimlerini Araştırın
Ne satacağınızı belirledikten sonra ikinci adımda ürünleri/hizmetleri kime sunacağınızı belirleyebilirsiniz. Yani müşteri personaları oluşturma sürecine başlayabilirsiniz. Müşteri personası, bir e-ticaret markası için hedef kitle olma özelliği taşıyan hayali kişidir. Hedef kitlenizin kimler olduğunu belirlerken özelliklerini ve yönelimlerini araştırmaya öncelik verebilirsiniz. Bu kapsamda şu sorulara cevap bulabilirsiniz:
- Demografik özellikleri (yaş, cinsiyet, yaşadıkları şehir, meslek vb.) nelerdir?
- İnternetten alışveriş yaparken hangi cihazları kullanırlar?
- İlgi alanları nelerdir?
- Satın alma tercihleri nelerdir?
Yukarıda sıralanan sorulara cevap bulduktan sonra çok daha kolay biçimde hedef kitle-ürün/hizmet eşleşmeleri kurgulayabilirsiniz. Bu konudaki başarı ihtimalinizi iyiden iyiye güçlendirmek amacıyla içgörü raporları oluşturabileceğiniz yazılımlardan yardım alabilirsiniz.
E-Ticaret Sitenize Ne Kadar Yatırım Yapmanız Gerektiğini Belirleyin
Bir e-ticaret sitesi nasıl kurulur sorusuna cevap arayanların odaklanmaları gereken üçüncü konu bütçeye odaklanmaktır. Çoğu girişim, bu konuda baştan gerekli adımları atmadıkları için başarısız olur. E-ticaret sitenize ne kadar yatırım yapmanız gerektiğini bilirseniz, ilerleyen süreçte ekstra finansman arayışına girme ihtimalini minimum düzeye indirgeyebilirsiniz. Daha da önemlisi, yeterli bütçeyle doğru adımları atarak rakiplerinizi çok daha rahat biçimde geride bırakabilirsiniz.
Yatırım yapmak kadar geri dönüşü takip etmek de oldukça önemli bir konudur. Yani işinize yatırdığınız her 1 liranın karşılığında ne kadarlık kazanç elde ettiğinizi düzenli olarak sorgulamanız gerekir. Bunu tek başınıza yapmakta zorlanıyorsanız bir finans uzmanından yardım almayı düşünebilirsiniz. Dijital reklam aktivitelerinin geri dönüşümlerini ölçmek içinse online analiz araçlarını kullanabilirsiniz.
Rakiplerinizin Kimler Olduğunu ve Neler Yaptıklarını Öğrenin
Rakip analizi, e-ticaret organizasyonlarına başarıyı getiren unsurların başında gelir. Bu nedenle mal/hizmet satışı yapacağınız siteyi kullanıma sunmadan önce rakiplerinizin kimler olduğunu belirlemenizde fayda vardır. Tabii bununla yetinmeyip satış hedeflerini yakalayabilmek için neler yaptıklarını öğrenmeyi de öncelikli hedefleriniz arasına ekleyebilirsiniz. Böylece envanterinizi oluştururken ve satış odaklı kampanyalarınızı kurgularken size en fazla kazandıracak seçeneklerin hangileri olduğunu bilebilirsiniz.
Pazarınızda kimlerin faaliyet gösterdiğini ve neler yaptıklarını öğrenmek için rakip anketleri düzenleyebilirsiniz. Bu amaçla pazar araştırması yapmanızı sağlayacak online araçları kullanabilirsiniz. Böylece pazarı paylaşacağınız diğer organizasyonların hangi üründen/hizmetten ne kadar ve kaça sattıklarını birçok kritere göre analiz edebilirsiniz.
Envanter Yönetimi Konusunda Stratejinizi Oluşturun
E-ticaret sitesi kurulumu yaparken envanter yönetimi ile ilgili gerekli adımların atılması bir zorunluluk niteliği taşımaktadır. Aksi halde müşterileriniz, ödeme işleminin sonunda ürünün stokta olmadığı bilgisi ile karşılaştığında hayal kırıklığı yaşayabilir. Hatta bazıları, yalnızca rakiplere yönelmekle kalmayıp yaşadıkları sorunları kendilerine ait veya doğrudan markanızın sosyal medya hesaplarında diğer kullanıcılara anlatma yoluna gidebilir.
Hedef kitlenize kusursuz müşteri deneyimi yaşatmak için envanter yönetimi konusunda etkin bir strateji oluşturmalısınız. Bunun için e-ticaret altyapınız ile entegre çalışabilecek bir üçüncü parti çözüme yönelebilirsiniz. Başlangıçta envanter oluşturacak bütçeniz veya deponuz yoksa dropshipping sizin için en ideal çözüm yolu olacaktır.
Sipariş Alımı ve Takibi ile İlgili Aksiyon Planı Oluşturun
Envanter yönetim stratejisi oluşturmak gibi sipariş alımı ve takibi ile ilgili aksiyon planı hazırlamak da e-ticaret sitesi kurulumu sürecinde dikkat edilmesi gereken konulardandır. Sipariş takip modülü bulunan bir platform tercih ettiğiniz takdirde müşterilerinize satın alma işlemi sonrasında ürünlerinin durumunu öğrenebilme olanağı sunabilirsiniz. Hatta müşterileriniz, bu modül sayesinde gönderimin belirli aşamalarında siparişlerini iptal edebilir veya değiştirebilir. Tüm bunlar müşteri deneyiminin üst düzey hale gelmesine yardımcı olur.
Çoğu e-ticaret platformunda, sipariş ve lojistik yönetim modüllerini birbirleriyle entegre kullanabilmek mümkündür. Bu özelliğin varlığı her iki süreçte de çoğu işlemin manuel gerçekleştirilmesi zorunluluğunu ortadan kaldırır. İş süreçleri hız kazanırken daha az insan gücüyle daha fazla işin üstesinden gelmek mümkün hale gelir.
Nasıl Gönderim Yapacağınızı, İade Alacağınızı Belirleyin
E-ticarete odaklanan girişimciler, teslim edilmesi gereken ürünler için çeşitli nakliye ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bölgesel ve uluslararası lojistik firmaları ile bağlantılı olmak zorundadır. Dolayısıyla siz de bu ihtiyacınızı karşılamak için çeşitli lojistik firmaları ile iletişime geçebilirsiniz. Bazı e-ticaret altyapısı sağlayıcıları, kendilerini tercih eden girişimcilere bu konuda yardımcı olabilmektedir.
Lojistik ihtiyaçlarınızı giderecek iş ortağınızı belirleyip anlaşma yaptıktan sonra sipariş takip modülü entegrasyonu ile müşterilerinize kargolarını takip edebilme ve olası teslim tarihini öğrenebilme imkânı sağlayabilirsiniz. Bu konuya paralel olarak hedef kitlenize yönelik iade yöntemleri oluşturmayı unutmamalısınız. Zira kullanıcılar, arıza ve beklentileri karşılamaması gibi koşullar nedeniyle ürün iadesi talebinde bulunabilmeyi bekler.
Markanızı Yaratın ve İşletmenizi Kurun
Markalaşma, bir e-ticaret girişimi açısından güvenilir olma intibası yaratan en önemli unsurlardan biridir. Dolayısıyla elektronik ticaret sitesi kurulum aşamasında bu konudaki adımların atılması yerinde bir karar olacaktır. Markalaşma söz konusu olduğunda öncelikle akılda kalması ve telaffuzu kolay bir isim bulunmalıdır. Tabii hemen ardından bulunan isme uygun alan adı olup olmadığı araştırılmalıdır. Alan adı araştırmasında ayrıca olası yazım hataları göz önünde bulundurulmalıdır.
Marka ismi bulunduktan ve alan adı kombinasyonları satın alındıktan sonra logo tasarımına odaklanılabilir. Logo tasarımında özgünlük ve basitlik en önemli konulardır. Zira farklı bir markayı çağrıştıran logolar, kullanıcılarda güven sorunları yaratabilir. Haliyle ilk başta çok belirgin olmasa bile prestij kaybının beraberinde getireceği potansiyel kazançta azalma ilerleyen yıllarda kritik düzeye çıkabilir.
Marka Tescili Sürecini Başlatın
Başarı potansiyeli yüksek e-ticaret sitesi kurduktan sonra isim hakları konusunda hukuki süreçlere dâhil olmak, hiç kimsenin istemeyeceği bir durumdur. Böyle bir sorundan kaçınmanın tek yoluysa marka adına yönelik isim tescil sürecine vakit kaybetmeden başlamaktır. Bu amaç doğrultusunda size yardımcı olacak birçok firma seçeneği arasından en kapsamlı hizmet vereni seçebilirsiniz.
E-ticaret odaklı işiniz için tescil sürecinde dikkat edilmesi gereken en önemli konu sınıf seçimidir. Markanızın sınıflandırmasını seçerken e-ticaret sitelerini kapsayan 35. sınıfla yetinmemelisiniz. Bu sınıfa ek olarak e-ticaret sitenizde satacağınız mal veya hizmetleri kapsayan sınıfları da tercih etmek gerekir. Deneyimli bir marka tescil uzmanı ile çalışarak sınıf seçimi başta olmak üzere daha pek çok konuda hatalı işlem yapma riskini sıfıra indirebilirsiniz.
E-Ticaret Siteniz İçin İdeal Altyapı Sağlayıcıyı Seçin
E-ticarete yeni başlayacak olan girişimciler, isterlerse sıfırdan site tasarlatmayı düşünebilir veya kullanıma hazır altyapı sağlayıcılara yönelebilir. Size özel geliştirilecek projelere yönelmek, ihtiyaçlarınızı tam anlamıyla karşılayacak sonuçların ortaya çıkmasını sağlama potansiyeline sahiptir. Ancak platform geliştirme sürecinin her zaman için olumlu yönde ilerlemesinin mümkün olmadığı ve ekstra iş gücü/bütçe gerektirebileceği unutulmamalıdır.
Buna karşılık bir altyapı sağlayıcı ile çalışıldığında, kurulum aşamasında kesintisiz destek alma avantajı ortaya çıkar. Aynı zamanda çeşitli modüller sayesinde birçok ihtiyaca pratik çözümler hızlıca üretilebilir. Konu altyapı olunca hosting tercihine de önem verilmesinde fayda vardır. Standart paketler yerine e-ticaret hosting hizmetlerini tercih edilmesi, güvenli ve kesintisiz hizmet anlamına gelir.
Tasarım Sürecinde Özgünlüğü Ön Planda Tutun
Altyapı konusunda gerekli adımlar atıldıktan sonra tasarım sürecine geçilebilir. Eğer bir e-ticaret altyapı sağlayıcısı ile çalışmayı seçtiyseniz, bu süreci çok daha rahat biçimde tamamlayabilirsiniz. Zira bu tür hizmetler, geniş şablon kütüphanelerinden yararlanabilme avantajını beraberinde getirir. Bu sayede sıfırdan her detayı düşünerek tasarım yapmak yerine size sadece marka özelliklerinize uygun değişiklikleri gerçekleştirmek kalır.
Tasarım sürecinde dikkat edilmesi gereken iki önemli konu bulunmaktadır. Bu konuların ilki, özgünlüktür. Renk paletinden font seçimine kadar her konuda olabildiğince özgün kararlar vermeniz markanızın çekim gücünü artırabilir. Özgünlüğün yanı sıra ayrıca kullanıcı deneyimini de düşünmelisiniz. E-ticaret sitenizin kullanımının kolay ve bilgilerin anlaşılabilir olması, daha fazla kişinin markanızı tercih etmesine olumlu etki yapar.
E-Ticaret Sitesi Güvenliği İçin Önlemler Alın
Dijital okuryazarlık seviyesi yüksek kullanıcılar, güvenli alışveriş kanallarını tercih etme eğilimindedir. Dolayısıyla e-ticaret sitesi kurarken tasarım sürecinin ardından sizin de bu konuya yoğunlaşmanız gerekir. Kullanıcı yönelimleri bir yana bırakılacak olursa zaten siber tehlikelerden dolayı e-ticaret siteleri için güvenlik hayati bir konudur. Kötü niyetli kişiler tarafından gerçekleştirilen veri hırsızlığı girişimlerinin büyük kısmının odağında e-ticaret siteleri yer alır.
Markanıza ve müşterilerinize ait bilgileri korumak için ilk önce SSL sertifikası kurulum sürecini tamamlayabilirsiniz. Ardından verilerinizi düzenli yedeklemek için protokoller oluşturabilirsiniz. Düzenli aralıklarla aldığınız yedekleri, kendi sunucularınız yerine bulut tabanlı ve güvenlik seviyesi yüksek barındırma servislerinde tutmanız, veri hırsızlığı riski yaşama ihtimalinizi kayda değer oranda azaltabilir.
Sitenizin Optimizasyonu İle İlgili Yol Haritası Oluşturun
E-ticaret sitesi kurulumunun her aşamasında, olası hataları ve eksikleri belirleyebilmek için çeşitli testler yapılmalıdır. Ancak ne kadar sık ve kapsamlı test yapılırsa yapılsın, süre geçtikçe farklı aksaklıklar ortaya çıkabilir. İşleyişi olumsuz etkileyen veya etkileme potansiyeli taşıyan noktaları rötuşlamak amacıyla bir optimizasyon planı oluşturabilirsiniz. Bu sayede sitenizi arama motorları kriterlerine de çok daha uygun hale getirebilirsiniz.
Optimizasyon çalışmalarında özellikle sitenizi oluşturan sayfaların açılış hızlarına odaklanabilirsiniz. Think with Google araştırmasına göre bir sayfanın yüklenme süresi 5 saniye ve üzerindeyse ziyaretçilerin sayfadan hemen çıkma olasılığı %90 artmaktadır. SEO çalışmasını, deneyim seviyeniz yeterliyse başlangıçta tek başınıza yönetebilirsiniz. Ancak sitenizdeki kategori ve ürün detay sayfası sayısı arttıkça, bu uzun soluklu süreç için uzman bir ekipten destek almanız akıllıca olabilir.
E-Ticaret Sitenizin Arama ve Filtreleme Özelliklerini Kurgulayın
Kullanıcı deneyimi açısından kusursuz nitelendirmesi yapılan e-ticaret sitelerini incelediğinizde, bilhassa iki konuda sıkı çalıştıklarını gözlemleyebilirsiniz. Bu konular, arama ve filtreleme özellikleridir. Zira çoğu kullanıcı, bir e-ticaret sitesinde kategori sayfalarını teker teker ziyaret ederek aradıklarını bulmak yerine arama fonksiyonundan faydalanır. Arama sonuçlarını ihtiyaçlarına göre daraltmak içinse filtreleme seçeneklerini kullanır.
Fakat bazı kullanıcılar, arama fonksiyonunu kullanırken ürünün adını tam olarak hatırlamayabilir. Bu tür durumlar için sizin baştan hazırlıklı olmanız, potansiyel bir satışın kaçmasını engelleyebilir. Ürünleri anahtar sözcükler ve eşanlamlı kelimelerle etiketlemek, arama aşamasında kullanıcıların işlerini bir hayli kolaylaştırabilir. Filtreleme seçeneklerini kurgularken ise ziyaretçi verilerini analiz edebilirsiniz.
Hedef Kitle Davranışlarına Göre Ödeme Seçeneklerini Oluşturun
E-ticaret sitelerinden alışveriş yapan kullanıcılar, genelde kredi kartı ile ödeme yapmayı tercih eder. Ancak hitap edilen hedef kitlenin yönelimleri her zaman için bu seçenekle sınırlı kalmayabilir. Haliyle banka havalesi, tüketici kredisi gibi ekstra seçenekleri müşterilerinize sunmanız, daha yüksek satış hacmine ulaşmanızı mümkün kılabilir.
Hedef kitlenizin beklentileri doğrultusunda ödeme seçeneklerini artırmak için ödeme hizmeti sağlayan kurumlar ve bankalar ile teker teker görüşmeniz gerekebilir. Her bir yöntem için ayrı ayrı başvuru yapmak, yanıt beklemek ciddi anlamda enerji ve zaman harcamanıza yol açabilir. Bu nedenle e-ticaret altyapısı sağlayıcı seçiminde size ödeme seçenekleri konusunda da yardımcı olabilecek bir çözüm ortağıyla çalışmayı tercih edebilirsiniz.
İçerik Yönetim Sistemi Entegrasyonunu Tamamlayın
İçerik yönetim sistemi ya da kısa adıyla CMS, tüm görsel ve yazılı içeriğin tek merkezden yönetilebilmesine olanak tanır. Sistemi kullanarak sitenize yeni kategori ve ürün bilgileri ekleyebilir, eskileri düzenleyebilir, ihtiyaç duymadıklarınızı kaldırabilirsiniz. Yaptığınız tüm eklemeleri veya güncellemeleri, CMS üzerinden kontrol edip sitenizde yayınlayabilirsiniz. İçerik yönetim sistemi aynı zamanda kullanıcı yorumlarının onay sürecine tabi tutulabilmesini de sağlar.
Altyapı sağlayıcıların büyük kısmı, e-ticaret sitelerini kolayca yönetebilmelerine imkân veren CMS modülünü varsayılan olarak kullanıcılarına sunar. Tek yapmanız gereken bu modülü aktif hale getirmektir. Ancak dilerseniz açık kaynak kodlu bir sistem tercihinde de bulunabilirsiniz. Böylece içerik yönetim sistemini ihtiyaçlarınız doğrultusunda özelleştirebilirsiniz.
Müşterilerinizin Kullanabilecekleri Destek Kanallarını Oluşturun
E-ticaret sitesi kurulumu aşamasında gerçekleştirilmesi gereken işlemlerden bir diğeri ise müşteri destek kanallarının oluşturulmasıdır. Her müşteri, aradığı ürüne kendi başına kolayca ulaşamayabilir veya satın alma sürecinin herhangi bir aşamasında beklemediği bir sorunla karşılaşabilir. Hal böyle olunca da site içerisinde anlık olarak canlı desteğe ihtiyaç duyabilir.
Canlı destek modülü, çoğu hazır e-ticaret altyapısı sisteminde varsayılan olarak bulunur. Ancak pandemi sonrasında değişen kullanıcı davranışları göz önüne alınarak hedef kitleye yönelik farklı seçenekleri kurgulamak da gerekebilir. Telefon ve WhatsApp üzerinden müşteri hizmetleri vermek, bu seçeneklerin başında gelir.
E-Ticaret Sitenizi Kullanıma Açın ve Geri Dönüşleri İnceleyin
Şimdiye kadarki tüm adımları tamamladığınızdan eminseniz e-ticaret sitenizi hedef kitlenizin kullanımına açabilirsiniz. Fakat kurulum süreci bitmiş olsa bile sizin yapmanız gereken daha birçok görev olduğunu sakın unutmayın. Destek kanalları ve markanızın sosyal medya hesapları vasıtasıyla gelen müşteri geri bildirimlerini incelemek, bu görevlerin en önemlilerindendir.
Geri bildirimleri inceledikten sonra markanızın hedefleri doğrultusunda gerekli aksiyon planlarını oluşturabilirsiniz. Bazı kullanıcılar, gönderdikleri geri bildirimlerin realize edildiklerini görmekten mutluluk duyar. Bu hissi daha da pekiştirip onları taraftar müşteriye dönüştürmek için bir ödül sistemi kurgulayabilirsiniz. Böylece iş gücünüzün bir kısmını hata ayıklamaya ve kullanıcı ihtiyaçlarını belirlemeye ayırmak durumunda kalmamış olursunuz.
Kısa ve Uzun Vadeli Büyüme Planlarınızı Kurgulayın
E-ticaret sitenizin kurulumunu tamamlayıp yayına aldıktan sonra özellikle ilk yılda kullanıcı davranışlarını, geri bildirimleri analiz etmeye yoğunlaşabilirsiniz. İkinci yıldan itibaren işler istediğiniz biçimde ilerliyorsa odağınızın bir kısmını kısa ve uzun vadeli büyüme planları kurgulamaya kaydırabilirsiniz.
Uzun vadeli büyüme planları, genel olarak istikrarlı biçimde ürün satışını artırmaya yönelik aksiyonları içermelidir. Kısa vadeli planlarsa belirli bir zaman dilimindeki kârlılığı artırıcı kampanyalardan oluşmalıdır. Tatil dönemleri, bu tür kampanyaları hayata geçirmek için idealdir.
