Sanal Özel Ağ da denen VPN (Virtual Private Network); internet üzerinden özel bir yol veya tünel oluşturarak kullanıcıların IP adresini gizleyen bir koruma yöntemidir.
Trafiğin yoğun olduğu büyük şehirlerde metro tünelleri güvenli seyahat anlamına geldiğinden, verilerinizin güvenli seyahat etmesini sağlayan VPN için “tünel” benzetmesi kullanılır.
VPN’in Özellikleri
- İnternet bağlantılarında güvenliğinizi artırmayı, spam gönderenlerden ve bilgisayar korsanlarından korunmanızı amaçlar.
- Tarama geçmişinizi gizler (Ancak VPN hizmet şartları gibi faktörlere bağlı olarak tamamen görünmez olmazsınız).
- IP adresinizi ve fiziksel konumunuzu maskeler (Sizinki yerine VPN’nin IP adresi gösterilir).
- Temel olarak kullanıcının izlenmesini ve hakkında veri toplanmasını engellemeyi amaçlasa da zamanla; reklam engelleme ve bazı durumlarda anti-virüs çözümleri sunma gibi özelliklerle genişletilmiştir.
- Özel ve korunan bir alanda olduğunuzdan kimlik hırsızlığı riskini azaltabilir.
- Sınırlı yönleri olsa da bankacılık ya da e-posta işlemlerinde güvenli veri transferi sağlayarak verilerinizi casuslardan koruyabilir.
- Bazı internet servis sağlayıcılarının, kâr elde etmek için hızınızı yavaşlatmasına engel olabilir.
- Birçok ülkede yasal olmasına rağmen Çin, Kuzey Kore, Rusya, Irak, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Belarus, Umman, İran, Kuzey Kore, Uganda, Venezuela ve Türkmenistan gibi ülkelerde yasa dışı kabul edilir.
- VPN hizmetlerinin dünyanın birçok yerinde sunucuları olduğundan, kullanıcı bulunduğu konumu; bağlandığı VPN sunucusunun konumu olarak gösterebilir. Örneğin Çin hükümetinin internet sansürleri nedeniyle Çin’den Google ve Facebook gibi sitelere yalnızca VPN kullanılarak erişilebilir.
- Ayrıca VPN’in konumu farklı gösterme özelliğini tasarruf etmek amacıyla kullananlar da vardır. Bazı online satış sitelerinin fiyatları her ülke için aynı olmadığından; daha düşük fiyata uçak bileti, araç kiralama ve konaklama hizmetleri bulmak mümkün olabilmektedir.
VPN Nasıl Çalışır?
VPN, konumunuzu ve verilerinizi maskelemek ve korumak için; verilerin cihazınızdan VPN sunucusuna nasıl seyahat edeceğinin sınırlarını belirleyen bir iletişim protokolü oluşturur.
Yani VPN, internet bağlantınız üzerinden cihazınızdan bir VPN sunucusuna şifrelenmiş bağlantı oluşturarak çalışır.
Bu şifreli bağlantı sayesinde; hedef site, VPN sunucusunu trafiğin kaynağı olarak görür, sizi değil!
Özetle VPN kullanıldığında; hangi web sitelerini ziyaret ettiğiniz, hangi verileri aktardığınız gibi bilgilerinizin keşfedilmesi zorlaşacaktır: Birisi, ne gönderdiğinize baksa bile ham verileri değil yalnızca şifrelenmiş bilgilerinizi görür.
VPN’in Dezavantajları
Sunduğu gizlilik, güvenlik ve özgürlüğe rağmen, VPN kullanmanın dezavantajları olduğunu da bilmelisiniz.
- İnternet bağlantınızı yavaşlatabilir.
- Bilgisayarınızdan çıkan sinyalin ne kadar hızlı gönderilip alındığını gösteren ping değerini artırabilir.
- İnternetteki adımlarınızın VPN sağlayıcılar tarafından kaydedilmesi ve bu bilgilerin satılması ihtimali her zaman mevcuttur.
- Yasal olmayan bazı ülkelerde para cezası gibi yaptırımlar söz konusudur.
- Bazı VPN’lerin içine gizlenmiş olan; spam e-posta ve reklam bombardımanına neden olan, finansal bilgilerinizi ele geçirmeye çalışan kötü amaçlı yazılımlara hedef olabilirsiniz.
- Zaman zaman bağlantıda kopmalar olabilir; burada asıl sorun yeniden bağlanmak zorunda kalmak değil, şifreli bağlantının kesilmesiyle gerçek IP adresinizin açığa çıkması ve gizliliğiniz/güvenliğiniz açısından tehdit oluşturmasıdır.
Sonuç olarak VPN; bilgilerinizi çalmak isteyen siber suçlulardan ve internet sağlayıcınız tarafından izlenmekten korunmanızı sağlayan bir güvenlik çözümüdür.
Şifreleriniz, banka işlemleriniz, kredi kartı bilgileriniz ve işle ilgili verilerinizin korunması için interneti daha güvenli hale getirmeyi amaçlar.
Dünya’nın çoğu ülkesinde yasal olduğundan; sadece Windows ve Mac’te değil, Android ve iPhone’da da kullanılabilen VPN uygulamaları giderek yaygınlaşmaktadır.
